De lagere feitelijke (straf)rechtspraak wijkt regelmatig af van de lijn zoals de Hoge Raad die heeft uitgezet. Die terreinen zijn vooral de sanctionering van vormverzuimen en het vervolgingsbeleid van het OM. Rosa Boon en Tom Schalken stellen dat de feitenrechtspraak vaak kritischer is dan de Hoge Raad, terwijl deze via een steeds strenger wordende 'disciplinerende cassatiemodus' tracht de lagere rechter in het gareel te houden.