Trouw berichtte onlangs dat verzekeraar Achmea werkt aan een heuse big-dataverzekering—en dat is dan geen verzekering voor het geval er iets gebeurt met de enorme hopen data die vandaag de dag rondslingeren op aarde: nee, het is een verzekering die klanten korting biedt in ruil voor data. Dat betekent dat wanneer een klant Achmea laat meekijken naar rijgedrag, woongedrag en/of sportgedrag, dat dan de premie van de verzekering omlaag gaat. Althans, als het gedrag Achmea bevalt natuurlijk. Het gaat dus om het verzekeren van alledaagse dingen (auto, huis, arbeidsongeschiktheid) waarbij de premie bepaald wordt op basis van de door de klant geproduceerde data.

Privacy is voor de rijken
Het zal niemand verbazen dat dit bericht het nodige stof heeft doen opwaaien. Zo zou door dit soort verzekeringen privacy duur worden en dus alleen voor de rijken zijn. En die rijken kunnen—zonder daar qua premie voor gestraft te worden—dan met 180 kilometer per uur over de snelweg razen, zich tijdens de lunch volstoppen met kroketten en kaassouflees, en 's avonds op de bank ploffen om daar alleen nog maar af te komen om naar bed te gaan. Ik ben benieuwd wat de 'armen' zullen gaan doen als hun lage premie vervolgens omhoog gaat als gevolg van roekeloos gedrag van de 'rijken'. Een risicomijdende cultuur ondermijnt de solidariteit, \\L3meldde De Correspondent alweer even geleden.

Function creep
Hiernaast is het niet ondenkbaar dat de door de verzekeraar verzamelde gegevens ook in andere handen terechtkomen. We hoeven alleen maar even te denken aan het parkeerbedrijf SMS Parking dat door het Gerechtshof Den Bosch gedwongen werd gegevens van klanten delen met de Belastingdienst. Zou iets dergelijks ook bij de big-dataverzekering gebeuren, dan zijn de 'armen' die hun gegevens hebben afgestaan het slachtoffer.

Big-dataverzekering een slecht plan
Een van de weinige voordelen van een big-dataverzekering zou kunnen zijn, dat de 'armen' zich een betere levensstijl gaan aanmeten en daardoor wellicht gezonder worden. Het is immers bekend dat mensen in de laagste inkomensklasse zich minder gezond voelen en vaker langdurige beperkingen of chronische aandoeningen hebben. Het valt echter te bezien of die gezondheid verbeterd kan worden door dit soort maatregelen te nemen. Dat gekoppeld aan de mogelijke \\L6function creep maakt de big-dataverzekering een slecht plan.

Data-analyse door onafhankelijke partij
Waarom zorgen de verzekeraars er niet voor dat weliswaar de data gemeten wordt, maar dat zij niet weten welke persoon verantwoordelijk is voor welk gedrag? Een onafhankelijke partij zou de data kunnen verzamelen en analyseren om deze vervolgens via een \\L7trusted third party door te sluizen naar verzekeraars. De laatsten kunnen vervolgens op basis van de analyses toch (interessante) conclusies trekken, maar niet ten koste van de privacy van alleen hun (arme) klanten. In bijzondere gevallen zou eventueel de identiteit van een verzekerde onthuld mogen en kunnen worden, maar dan ook alleen in uitzonderlijke situaties.

Privacy verdwijnt door big-datavergiet
Of zo'n oplossing overigens zou helpen, is de vraag. De verhalen gaan dat in de wereld van big data de privacy onder grote druk komt te staan. Op basis van heel veel gegevens zou het namelijk mogelijk zijn zonder ook maar over één persoonsgegeven te beschikken toch het nodige over mensen te weten te komen. Inmiddels emeritus-hoogleraar Egbert Dommering \\L9schreef in 1994 in Computerrecht dat het auteursrecht zou gaan weglekken door het elektronische vergiet. Moeten we nu constateren dat onze privacy verdwijnt door een big-datavergiet? Uiteindelijk is het met het auteursrecht toch niet zo heel slecht afgelopen, al zijn de verdienmodellen van auteursrechthebbenden in het digitale tijdperk wel op de schop gegaan. Als consument kan ik nu echter wel mooi dit stukje schrijven met de jukebox van de wereld onder mijn muisknop. En dat voor nog geen 10 euro per maand. Ik tel mijn digitale muzikale zegeningen.

Privacy én big data!
Laten we hopen dat de privacy gewaarborgd blijft, ook als door steeds meer mensen steeds makkelijker gegraven kan worden in steeds meer data. Ik vind het heel prettig dat ik door mijn muziekprovider attent word gemaakt op een nieuwe artiest die past bij mijn luisterprofiel. Tegelijkertijd wil ik ook heel graag dat zo goed als alles waarvan ik niet wil dat het digitaal beschikbaar is, door niets en niemand gevonden wordt. Met behulp van trusted third parties, privacy by design, of misschien wel persoonlijke datakluizen die we zelf open zetten voor wie wij (zonder risico) dat willen, moet dat te realiseren zijn. Zo blijven onze persoonlijke gegevens beschermd, ondanks big data—of moet ik zeggen: dankzij big data?