In tegenstelling tot vrijwel alle Europese landen kent Nederland geen lekenrechtspraak, waarbij burgers (zonder juridische opleiding) deelnemen aan de strafrechtspraak. In het onderstaande onderzoek worden voor- en nadelen van verschillende vormen van lekenrechtspraak op een rij gezet - op basis van ervaringen in andere Europese landen. Al dan niet invoeren van (een vorm van) lekenrechtspraak is een terugkerende discussie. In 2006 werd nagenoeg hetzelfde onderzoek gedaan.