‘Edelachtbare, ga toch vooral twitteren. Je hebt al een financiële veer moeten laten door ervoor te kiezen de publieke zaak te gaan dienen; moet je nu ook je persoonlijkheid opofferen door te worden gedwongen in de luwte te blijven en dus niet te mogen twitteren?’ Nee, aldus de auteur van dit artikel dat staat op de Amerikaanse website Above the Law. Publieke aandacht en respect vormen de niet-financiële compensatie voor rechters en daar hebben zij alle recht op. De Amerikaanse redenering lijkt te zijn, als je niet genoeg verdient dan is het toegestaan iets te doen wat misschien niet zo verstandig is. Een vreemde manier van denken.

Twitter en de rechter
Interessant is wel de vraag of rechters nu wel of niet moeten gaan twitteren. Ze moeten natuurlijk o zo voorzichtig zijn bij het samenstellen van de 140 karakters. Dat het mis kan gaan, heeft een ‘knettergekke’ tweet van een Nederlandse rechter al aangetoond. En op Trumpiaanse twitterberichten door rechters zitten we natuurlijk al helemaal niet te wachten. Moeten we in Nederland dan maar weer braaf zijn en twitterrechters - naast persrechters - aanstellen die online het 'woord' voeren voor de dames en heren rechters? Misschien is dat wel een prima oplossing om de rechterlijke macht dichterbij de mens te brengen zonder het rechterlijke werk in gevaar of in diskrediet te brengen. De echte rechter kan zich dan rustig op zijn of haar zaken concentreren en hoeft niet ook nog eens heel hard na te denken als hij of zij weer eens 140 tekens de wereld in wil slingeren.

Big data-tools analyseren de twitterende rechter
En wat met de invoering van twitterrechters ook omzeild wordt is dat slimme algoritmes de social media-activiteiten van de echte rechters meenemen in hun voorspellende analyses. Het noemen van bepaalde kwesties in tweets geeft immers een beeld van een rechter, een beeld dat door advocaten meegenomen kan worden naar de rechtszaal. Een algoritme kan beter adviseren een zaak wel of niet voor een bepaalde rechter te brengen als er meer over deze persoon bekend is en/of kan beter aanwijzingen geven hoe de rechter te bespelen. Twitter is bij deze analyses een welkome extra bron.

De rechter blijft binnen?
Moet een rechter dan dus maar verstoken blijven van het gebruik van twitter? Ik weet het niet. Ik ben na het lezen van The Circle (veel beter dan de film) geneigd te zeggen van wel. Na het lezen van dat boek, wil ik eigenlijk helemaal niets meer met internet en internetbedrijven te maken hebben. Voor we het weten kunnen we, net als in het boek, alleen nog maar in een toilet ongezien met een geliefde communiceren en wordt ongetwijfeld ook het geheim van de raadkamer aan de stoep gezet. Geheimen zijn immers leugens in The Circle-wereld.

Laat een rechter vooral in rust en luwte werken en zich niet blootgeven aan welk kwaadaardig algoritme dan ook in onze steeds transparanter wordende wereld. Of draaf ik door en zit er vakantieboekenkolder in mijn kop?

Rechters moeten naar buiten!
Raadsheer Edgar Du Perron schrijft in nummer 5 van TREMA van dit jaar dat hij wel een account heeft, maar vooral volger is. Als hij een uitspraak van een rechtbank of een hof in een tweet zou noemen, zou dat de indruk kunnen wekken dat hij die uitspraak heel goed, of juist heel slecht vindt. Zeker binnen de beroeps- of cassatietermijn is dat laatste riskant, aldus Du Perron. Desondanks stelt hij dat de rechtspraak baat heeft bij vertegenwoordigers op Twitter.

Iemand die het volstrekt het hem eens zal zijn, is de huidige burgemeester van Maastricht Annemarie Penn-te Strake. De oud-rechter en oud officier van Justitie vindt rechters veel te voorzichtig uit angst hun onafhankelijkheid te verliezen: 'Come on! Onafhankelijk zijn is: vrij zijn in je hoofd. Dat zit hem niet in afstand houden. De rechter moet juist zorgen dat hij erbij blijft, wil hij mee blijven tellen. Daarom zeg ik: rechter, doe mee, je hebt gezag!' Tja, dan moet een rechter natuurlijk op Twitter.

Zegt u het maar!