Tijdens de cursussen Google voor Juristen vertel ik altijd dat de dagen van juridische zoekmachines als Legal Intelligence en Rechtsorde geteld zijn. De ontwikkelteampjes van Kluwer en Sdu kunnen immers geen pas houden met de grote teams van Google die dagelijks werken aan de verbetering van de beste zoekmachine van de wereld. Het is dus helemaal niet gek dat er van de eenpitter in zijn eigen huis tot het sjieke kantoor op de Zuidas steevast en driftig wordt gegoogeld. Ook al niet omdat zo goed als alle juridische uitgevers hun gepubliceerde artikelen en annotaties inmiddels laten spideren. Een jurist met een beetje zoekvaardigheden vindt daarom zo goed als alles wanneer hij googelt.

Vinden is niet inzien
Een artikel of annotatie kunnen vinden is echter niet hetzelfde als een artikel of annotatie kunnen inzien, is tijdens een cursus dan vaak de reactie. Dat klopt natuurlijk helemaal, maar voor het inzien is geen Legal Intelligence, Rechtsorde of Google nodig. Daartoe is een abonnement vereist op het tijdschrift waarin het artikel of de annotatie is gepubliceerd. Heeft men zo'n abonnement dan kan men het stuk inzien. Bijvoorbeeld online via de Navigator van Kluwer, of via OPmaat van Sdu. Heeft men geen abonnement, dan dienen andere wegen bewandeld te worden om het gevonden stuk te kunnen inzien: het losse artikel kopen (kan steeds vaker maar is meestal duur), het tijdschriftnummer kopen waarin het artikel staat (kan steeds vaker maar is meestal duur), de auteur mailen en vragen om een kopie (werkt vaak goed en gaat steeds makkelijker via bijvoorbeeld Researchgate), of desnoods naar een bibliotheek (tijdrovend).

Zoeken naar uitspraken
Ook als een jurist uitspraken zoekt is Google wel zo handig. Natuurlijk geeft Legal Intelligence of Rechtsorde ook hier wel een resultaat, maar dat zal mede afhangen van de abonnementen die men 'daar onder heeft hangen'. Als een jurist echter een ECLI invoert in Google ligt de 'wereld' aan zijn voeten. Neem de meest besproken uitspraak van 2017, de uitspraak van de Hoge Raad over het doorpakken van aansprakelijkheid van een rechtspersoon-bestuurder naar de bestuurders (van vlees en bloed) van die rechtspersoon. Als een jurist de ECLI van deze uitspraak invoert in Google dan vindt hij zeker een link naar de tekst van de uitspraak in de lijst met resultaten. Daarnaast staat vandaag de dag ook vaak een link naar de Navigator in de lijst met resultaten. Zoekers met toegang tot de Kluwer-bron kunnen dan gelijk doorklikken—althans, als de ECLI genoemd is in een uitgave waarop men een abonnement heeft. Verder staan er verwijzingen genoemd naar blogs en artikelen waarin de uitspraak is besproken. Veel, en steeds meer, relevante juridische bronnen.

ECLI-informatiepagina
Bij een zoektocht naar een ECLI in Google staat vaak ook een link naar deze ECLI zoals deze op Recht.nl staat. Achter deze ECLI in de Google-resultatenlijst staat: SAMENVATTINGEN, ANNOTATIES, ARTIKELEN. Dit suggereert dat er meer achter deze verwijzing zit dan alleen maar de tekst van de uitspraak. Dat klopt ook. Een klik op deze link brengt de zoeker op een pagina waar bijna alles staat wat hij wil weten over de uitspraak:

- de samenvatting van Rechtspraak.nl;
- een Recht.nl nieuwsbericht over de uitspraak met daaronder links naar (op het moment van schrijven) 14 blogs en full text artikelen;
- de vermelding van 18 tijdschriften waarin de uitspraak is genoemd, met een korte samenvatting, auteur/annotator, citeertitel, open access-aanduiding;
- de ECLI's waar de gevonden uitspraak naar verwijst (zwart pijltje naar rechts);
- de ECLI's van uitspraken van latere datum die terugverwijzen naar deze gevonden uitspraak (wit pijltje naar links);
- en tot slot, een sterren-aanduiding achter de gerelateerde ECLI's die aangeven dat er niet of heel veel naar de uitspraak is verwezen, daarmee het belang aangevend.

Van deze belangrijke uitspraak van de Hoge Raad zijn op het publiek toegankelijke internet via Google zo'n 30 bronnen te vinden, waaronder veel blogs en een viertal artikelen open access—artikelen waarvan het zeker is dat deze door peers zijn beoordeeld. Daarnaast is aan het aantal uitspraken dat terugverwijst naar de gevonden uitspraak te zien dat deze van importantie is. Welke van die verwijzende uitspraken op hun beurt weer van belang zijn, is te zien aan het aantal sterren achter de uitspraken. Zeker is bovendien dat alle genoemde gerelateerde uitspraken juridisch-inhoudelijk een relatie hebben met de materie van de gevonden uitspraak van de Hoge Raad.

Alles over een uitspraak op 1 overzichtelijke pagina
Kortom, deze informatiepagina geeft een overzicht van alles wat een zoeker altijd al wilde weten over een ECLI, maar waarvan hij nooit heeft durven dromen dit gewoon met Google te kunnen vinden.